“Anne, suyumu getirir misin?”
“Baba, çantamı sen hazırla.”
“Yemeği ben yiyemem, sen yedir.”
Modern ebeveynliğin içinde sevgiyle yoğrulan bir tehlike var: Her şeyi çocuklar adına yapma alışkanlığı.
Ama bu “kolaylaştırma” davranışı, zamanla çocukların sorumluluk alma becerisini köreltebiliyor.
Her Şeyi Hazır Olan Çocuk, Sorumluluk Almaya Gerek Duymaz
Bir çocuğun ayakkabısını giymesi 5 dakika sürebilir. Biz onu 10 saniyede giydiririz.
Ama burada mesele hız değil, büyümek.
Kendi işini yapma fırsatı verilmeyen çocuklar:
-
Karar vermekte zorlanır,
-
Başladıkları işi yarım bırakabilir,
-
Bağımsızlık geliştiremez.
Sorumluluk, çocuk için küçük yaşta başlar:
Oyuncağını toplamakla, tabağını mutfağa götürmekle, ayakkabısını denemekle.
Ebeveynin Niyeti İyi Ama Sonuç Riskli
Elbette niyetimiz onları zor durumda bırakmak değil.
Ama "Ben hallederim." cümlesi sıklaştıkça, çocuk kendi gücünü keşfetme şansını kaybeder.
Aşırı yardım, çocukta şu inancı doğurur:
“Ben yapamam. Zaten birileri yapıyor.”
Ne Zaman Başlamalı?
Aslında 2 yaş bile geç değildir!
-
2 yaş: Oyuncakları sepete koyma
-
3 yaş: Tabak taşıma
-
4 yaş: Diş fırçalama alışkanlığı
-
5–6 yaş: Kıyafet seçimi, çantasını toplama
-
7+ yaş: Harçlığını yönetme, görev paylaşımı
Her yaş için uygun ve gelişime katkı sunacak sorumluluklar vardır.
Küçük Görevler, Büyük Kazanımlar
Bir çocuğa “Sen halledebilirsin.” demek, onun özgüvenine atılan altın bir tuğladır.
✅ Sorumluluk alan çocuk:
-
Kendine güvenir
-
Problem çözer
-
Başarıdan tatmin duyar
-
Hayatına daha bilinçli yön verir
Ne Yapabiliriz?
-
🎯 Görev panosu hazırlayın: Haftalık küçük görevleri çizelgeyle sunun.
-
⏳ Zaman tanıyın: Hatalı yapmasına izin verin, acele etmeyin.
-
🙌 Destekleyin ama yönlendirmeyin: "Şöyle yapabilirsin" demek, “Ver ben yapayım”dan daha değerlidir.
-
🎉 Başarıyı kutlayın: Küçük başarıları fark edin ve takdir edin.